1. Αποθετήριο Παραδοτέων Υποτρόφων Δράσεων ΕΣΠΑ Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης 2017-2023
2. Όλο το Αποθετήριο
3. Υποψήφιοι διδάκτορες

Τύπος:	Διδακτορική διατριβή
Τίτλος:	Μια φασματική εμφάνιση της ιστορίας: η εικόνα της βίας στις Ιστορίες του κινηματογράφου του Ζαν-Λυκ Γκοντάρ
Εναλλακτικός τίτλος:	Pour une histoire figurale de la violence: manifestations dans histoire(s) du cinéma de Jean-Luc Godard
Συγγραφέας:	[EL] Καρρά, Μαριλένα[EN] Karra, Marilena
Επιβλέπων διατριβής:	[EL] Αυλάμη, Χρυσάνθη[EN] Avlami, Chryssanthi [FR] Wiame, Aline
Συμβουλευτική επιτροπή:	[FR] De Baecque, Antoine [FR] Kristensen, Stefan
Μέλος εξεταστικής επιτροπής:	[EL] Φαράκλας, Γιώργος[EN] Faraklas, Georges [EL] Γιαννούρη, Ευγενία[EN] Giannouri, Evgenia [FR] Montebello, Pierre
Ημερομηνία:	15/12/2023
Περίληψη:	Το αντικείμενο της ερευνητικής μου πρότασης εφορμά από το κινηματογραφικό έργο του Jean-Luc Godard, Ιστορίες του κινηματογράφου [Histoire(s) du cinéma] και προτείνει μια φιλοσοφική ανάγνωσή του. Τούτη η σπονδυλωτή ταινία αποτελείται από τέσσερα κεφάλαια, το καθένα χωρισμένο σε δύο μέρη, συγκροτώντας οκτώ επεισόδια που γυρίστηκαν μεταξύ 1988 και 1998 για τη γαλλική τηλεόραση. Σε αυτή τη σειρά επεισοδίων παρακολουθούμε μια πειραματική ιστορία του κινηματογράφου, κάθε άλλο παρά γραμμική ή χρονολογική, η οποία αντιστοιχεί, αφενός, στην ιστορία του εικοστού αιώνα και, αφετέρου, στην προσωπική μνήμη και το πολυμεσικό αρχείο του δημιουργού. Το ερώτημα που μας απασχολεί αφορά το κατά πόσο στο γκονταρικό παράδειγμα απαντάται μια εικόνα της βίας και πώς αυτή δύναται να προσδιοριστεί εννοιολογικά. Εκκινώντας από τον τρόπο με τον οποίο ο κινηματογραφιστής επεξεργάζεται, στον πυρήνα της ποιητικής του έργου του, την ιδέα μιας ιστορίας εν κινήσει, αναστοχαζόμαστε, αν αυτή η εικόνα της βίας αποτελεί το πεδίο συνάντησης όλων των επιμέρους προβληματικών και ζητημάτων που παρακολουθεί κανείς στο σύνολο του εν λόγω έργου. Κατά την άποψή μας, η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο γεγονός ότι συνιστά πολλαπλή σύνθεση τυπικά διαφορετικών εικόνων (παραδοσιακών και τεχνικών, ζωγραφικών και φωτογραφικών, ακίνητων και εν κινήσει), καθώς και ότι δημιουργείται επί τη βάση μιας πρωτότυπης προσέγγισης του μοντάζ τόσο των εικόνων, όσο και των κειμένων ή των ήχων. Στον πυρήνα άλλωστε της πρακτικής του μοντάζ τίθενται, όπως δείχνουμε, οι προκείμενες της ποιητικής μεθόδου του κινηματογραφιστή. Συνεπώς, αυτό που διερευνούμε αφορά το κατά πόσο μέσα στις Ιστορίες του κινηματογράφου, μέσα στην ίδια την παραγωγή της κινούμενης εικόνας, αποκρυσταλλώνεται μια εικόνα της βίας, αλλά και μια σαφώς προσδιορισμένη αντίληψη του τρόπου σκέπτεσθαι του ίδιου του έργου, ειδικότερα, σε αναφορά προς την ιστορικότητα που το διέπει. This thesis proposes to examine the ways in which Jean-Luc Godard’s film Histoire(s) du cinéma (1988-1998) elaborates a new figural history of violence and a new method for both perceiving and creating history beyond narration. In that regard, our main question concerns the ways in which violence is (or is not) represented in Histoire(s) du cinéma. The film is a fragmented work, made between 1988 and 1998, divided into four parts, each further divided into two episodes. It is therefore a work in eight episodes that takes on the character of an experimental history of cinema. More precisely, we will show that the history of cinema as reconstructed by Godard is not an external narrative. On the contrary, it is the fruit of a crystallization of the relations that the projected cinematographic figures generate when they are compared and demonstrated through montage in relations of analogy and metaphor, prefiguration and realization. Our study will be divided into three parts, exploring the issues of the figure, violence, and history. In the first part, we will examine the category of the figure, mobilizing Erich Auerbach’s study and its inherent contradictions to propose an original method for analyzing Godard’s work: figural analysis. We will also seek to identify the relationship between thought and perspective in the filmmaker’s project, presented as a history of projection. We will then focus on the development of a principal Godardian motif in relation to the modalities of construction and thought proper to cinematographic figures, that of the tangibility of montage, suggesting, moreover, that this motif echoes a certain conceptualization of creative violence in relation to Deleuzian philosophy. In the second part of this thesis, devoted to violence, we will first attempt to correlate the method of construction of Histoire(s) du cinéma with the critique of violence. We will show that the work of Godardian cinema is somewhat in relation to Walter Benjamin’s literary montage. We will argue that the connection between the critique of the image, violence, and the theory of history in Benjamin’s philosophical work finds an eloquent manifestation in Godard’s project. Finally, in the third section about History, we will specify three motifs that we believe are decisive for the style of Godard’s poetics and for its radical differentiation from other works of the same kind, namely those of historical truth, of the multiplicity of history, and of life. La présente thèse se propose d’examiner la manière suivant laquelle l’œuvre de Jean-Luc Godard, et principalement le film Histoire(s) du cinéma (1988-1998), élabore une nouvelle histoire figurale de la violence et une nouvelle méthode pour entendre et engendrer l’histoire au-delà de la narration. Dans cette perspective, notre interrogation principale porte en premier lieu sur les modalités de représentation (ou non) de la violence dans Histoire(s) du cinéma. Le film est une œuvre morcelée, réalisée entre 1988 et 1998, structurée en quatre parties, qui sont divisées en deux épisodes. Il s’agit donc d’une œuvre en huit épisodes qui prend le caractère d’une histoire expérimentale du cinéma. Pour être plus précise, nous montrerons que l’histoire du cinéma telle qu’elle est restituée par Godard n’est pas un récit extérieur ; elle est au contraire le fruit d’une cristallisation des relations que les figures cinématographiques projetées engendrent lorsque, par le montage, on les compare, on les met à l’épreuve dans des rapports d’analogie et de métaphore, de préfiguration et de réalisation. Le plan de notre étude comporte trois parties où seront examinées les problématiques de la figure, de la violence et de l’histoire. Dans la première partie, nous examinerons la catégorie de la figure en mobilisant l’étude d’Erich Auerbach et ses contradictions inhérentes afin de proposer une méthode d’analyse originale de l’œuvre de Godard : l’analyse figurale. En outre, nous tenterons de cerner le rapport entre pensée et perspective dans le projet du cinéaste, qui se présente comme une histoire de la projection. Nous nous attarderons sur l’élaboration d’un motif godardien principal par rapport aux modalités de construction et de pensée propre des figures cinématographiques, celui de la tangibilité du montage, proposant par ailleurs le rapprochement de ce motif avec une certaine conceptualisation de la violence créatrice en rapport avec la philosophie deleuzienne. Dans la deuxième partie de cette thèse consacrée à la violence, nous commencerons par tenter de lier la méthode de construction d’Histoire(s) du cinéma avec la critique de la violence. Nous montrerons que l’œuvre godardienne entretient un certain rapport avec le montage littéraire chez Walter Benjamin. La conjonction de la critique de l’image, de la violence et de la théorie de l’histoire dans l’œuvre philosophique de Benjamin trouve selon notre approche une manifestation éloquente chez Godard. Enfin, dans la troisième partie concernant le rapport du cinéma de Godard à l’Histoire, nous préciserons trois motifs qui, à notre avis, sont déterminants pour le style de la poétique godardienne et pour sa différenciation radicale d’autres œuvres de ce type, précisément, ceux de la vérité historique, de la multiplicité de l’histoire, et de la vie.
Γλώσσα:	Γαλλικά
Τόπος δημοσίευσης:	Toulouse, France
Σελίδες:	440
Θεματική κατηγορία:	[EL] Φιλοσοφία[EN] Philosophy [EL] Ιστορία της τέχνης[EN] Art history [EL] Κινηματογράφος, Ραδιόφωνο, Τηλεόραση[EN] Film, Radio,Television
Λέξεις-κλειδιά:	μοντάζ; βία; προοπτική; ιστορία; κινηματογράφος; Γκοντάρ; Jean-Luc Godard; Histoire(s) du cinéma; analyse figurale; projection; montage; perspective; violence; guerre; résistance; histoire; multiplicité; vie; figural analysis; multiplicity; life
Κάτοχος πνευματικών δικαιωμάτων:	© Marilena Karra, 2023
Εμφανίζεται στις συλλογές:	Υποψήφιοι διδάκτορες