Παρακαλώ χρησιμοποιήστε αυτό το αναγνωριστικό για να παραπέμψετε ή να δημιουργήσετε σύνδεσμο προς αυτό το τεκμήριο:
https://hdl.handle.net/123456789/875| Τύπος: | Διδακτορική διατριβή |
| Τίτλος: | Προσφυγική εγκατάσταση, σύλλογοι και μνήμη στη Νίκαια (1923 - 1967) |
| Εναλλακτικός τίτλος: | Refygee Setlement associations and memory in Nikea (1923 - 1967) |
| Συγγραφέας: | [EL] Παπαθανασοπούλου, Κυριακή[EN] Papathanasopoulou, Kyriaki |
| Επιβλέπων διατριβής: | [EL] Κουλούρη, Χριστίνα[EN] Koulouri, Christina |
| Συμβουλευτική επιτροπή: | [EL] Βεντούρα, Λίνα[EN] Venturas, Lina [EL] Λαγάνη, Ειρήνη[EN] Lagani, Ιrene |
| Ημερομηνία: | 02/11/2020 |
| Περίληψη: | Η διατριβή εξετάζει την εγκατάσταση των προσφύγων στη Νίκαια και τους συλλόγους που ίδρυσαν από το 1922 έως το 1967. Η έρευνα οργανώθηκε με βάση αυτές τις δύο μεγάλες θεματικές, οι οποίες επικαλύπτονται: πρώτον, την εγκατάσταση των προσφύγων σε έναν νέο χώρο, τη δημιουργία του αμιγώς προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Κοκκινιάς, που ήταν ο μεγαλύτερος αστικός προσφυγικός συνοικισμός του Πειραιά και δεύτερον τη συλλογική εθελοντική δράση των προσφύγων στον αστικό αυτό συνοικισμό. Προκειμένου να διερευνηθεί σε βάθος η διαμόρφωση, η εξέλιξη και ο μετασχηματισμός της προσφυγικής μνήμης και ο αντίκτυπος που είχαν οι ιστορικές τομές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, του Εμφυλίου και της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης επεκτείναμε την περίοδο μελέτης της δράσης των συλλόγων στη Νίκαια έως την επιβολή της δικτατορίας το 1967. Σε όλο αυτό το διάστημα παρακολουθούμε τις αλλαγές στην πόλη και τις μετεξελίξεις στο σωματειακό φαινόμενο και την μνήμη των προσφύγων. Η διατριβή βασίστηκε στην κοινωνική και πολιτισμική ιστορία και ακολούθησε τα νέα επιστημονικά ευρήματα για το προσφυγικό ζήτημα, τη μνήμη και τις εθελοντικές συσσωματώσεις. Για την αναζήτηση πρωτογενούς υλικού μελετήθηκαν διάφορα δημόσια και ιδιωτικά αρχεία και αποδελτιώθηκε ο εθνικός και ο τοπικός τύπος της εποχής. Η διατριβή περιέχει τέσσερα κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στην άφιξη, την αρχική περίθαλψη και τη σταδιακή στέγαση των προσφύγων διερευνώντας τις διαδικασίες της αστικής αποκατάστασης. Η ίδρυση της Ν. Κοκκινιάς αποτελεί παράδειγμα αστικής αποκατάστασης των προσφύγων στον οποίο αποκρυσταλλώθηκαν οι χωρικές, κοινωνικές, και πολιτισμικές διαστάσεις που προκάλεσε η έλευση των μικρασιατών προσφύγων και συνδέθηκε με τις ευρύτερες διεργασίες αστικοποίησης και εκβιομηχάνισης της ελληνικής κοινωνίας την περίοδο του Μεσοπολέμου. Άνθρωποι με διαφορετικές καταβολές κλίθηκαν να συνυπάρξουν στον ίδιο χώρο με κοινό χαρακτηριστικό την τραυματική εμπειρία του ξεριζωμού, της προσφυγιάς και της μνήμης που παρήγαγαν κοινωνικότητα και ώθησαν τους πρόσφυγες στην ίδρυση συλλογικοτήτων, με ισχυρούς δεσμούς αλληλεγγύης, προκειμένου να διεκδικήσουν την ένταξη στο νέο τόπο. Η στέγαση των προσφύγων και η σταδιακή διαμόρφωση της πόλης ήταν αποτέλεσμα της αλληλόδρασης κρατικών, ιδιωτικών και διεθνών φορέων με τους πρόσφυγες και τους νεοϊδρυθέντες συλλόγους τους. Στο δεύτερο κεφάλαιο η διατριβή εστιάζει στην ανάλυση της δράσης των 150 συλλόγων του Μεσοπολέμου και τις πολυσχιδείς τους δράσεις από την εξυπηρέτηση πρακτικών αναγκών, όπως η στέγαση, η φιλανθρωπία, η εκπαίδευση μέχρι και η ψυχαγωγία και ο αθλητισμός. Περιγράφεται η συγκρότηση της προσφυγικής ταυτότητας με τις παράλληλες εθνοτοπικές. Το τρίτο κεφάλαιο εξετάζει την περίοδο του πολέμου και της Κατοχής και του Εμφυλίου και τις αλλαγές που επέφερε στην πόλη, τους συλλόγους και τη μνήμη. Η μαζική συμμετοχή στην αντίσταση και η εξασθένηση του προπολεμικού δίπολου γηγενείς – πρόσφυγες με την ανάδειξη ενός νέου δίπολου ανάμεσα σε εθνικόφρονες και αριστερούς. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναδεικνύονται οι αλλαγές που επήλθαν στην πόλη, στους συλλόγους και στη μνήμη των προσφύγων κατά την περίοδο της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης. Η πόλη προσπάθησε να αναμορφώσει τις συνοικίες της μέσα από τα προγράμματα λαϊκής κατοικίας και οι σύλλογοι προσπάθησαν να ανταποκριθούν στις νέες απατήσεις της εποχής που σχετίστηκαν με τη λαϊκή κατοικία, τη διαφύλαξη της μικρασιατικής μνήμης, τη διεκδίκηση της αναγνώρισης της αντίστασης καθώς και τα αιτήματα κοινωνικών κατηγοριών όπως οι γυναίκες και η νεολαία. Η συλλογική μνήμη της Νίκαιας βασίστηκε στους άξονες της προσφυγιάς και της Αντίστασης, στοιχεία προσδιοριστικά και για άλλες λαϊκές συνοικίες. |
| Γλώσσα: | Ελληνικά |
| Τόπος δημοσίευσης: | Αθήνα, Ελλάδα |
| Σελίδες: | 521 |
| Θεματική κατηγορία: | [EL] Άλλες Ανθρωπιστικές Επιστήμες[EN] Other Humanities |
| Κάτοχος πνευματικών δικαιωμάτων: | © Κυριακή Παπαθανασοπούλου, 2020 All rights reserved. Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. |
| Όροι και προϋποθέσεις δικαιωμάτων: | Απαγορεύεται η αντιγραφή, αποθήκευση και διανομή της παρούσας διδακτορικής διατριβής εξ ολοκλήρου ή τμήματος αυτής, για εμπορικό σκοπό. Επιτρέπεται η ανατύπωση, αποθήκευση και διανομή για σκοπό μη κερδοσκοπικό, εκπαιδευτικής ή ερευνητικής φύσης, υπό την προϋποθέση να αναφέρεται η πηγή προέλευσης και να διατηρείται το παρόν μήνυμα. Ερωτήματα που αφορούν στη χρήση της διδακτορικής διατριβής για κερδοσκοπικό σκοπό πρέπει να απευθύνονται προς τον συγγραφέα. |
| Διατίθεται ανοιχτά στην τοποθεσία: | https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/48449 |
| Σημειώσεις: | Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση», στο πλαίσιο της Πράξης «Ενίσχυση του ανθρώπινου ερευνητικού δυναμικού μέσω της υλοποίησης διδακτορικής έρευνας» (MIS-5000432), που υλοποιεί το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) |
| Εμφανίζεται στις συλλογές: | Υποψήφιοι διδάκτορες |
Αρχεία σε αυτό το τεκμήριο:
| Αρχείο | Περιγραφή | Σελίδες | Μέγεθος | Μορφότυπος | Έκδοση | Άδεια | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| thesis_papathansopoulou_k.pdf | Η διατριβή εξετάζει την εγκατάσταση των προσφύγων στη Νίκαια και τους συλλόγους που ίδρυσαν από το 1922 έως το 1967. Η έρευνα οργανώθηκε με βάση αυτές τις δύο μεγάλες θεματικές, οι οποίες επικαλύπτονται: πρώτον, την εγκατάσταση των προσφύγων σε έναν νέο χώρο, τη δημιουργία του αμιγώς προσφυγικού συνοικισμού της Νέας Κοκκινιάς, που ήταν ο μεγαλύτερος αστικός προσφυγικός συνοικισμός του Πειραιά και δεύτερον τη συλλογική εθελοντική δράση των προσφύγων στον αστικό αυτό συνοικισμό. Προκειμένου να διερευνηθεί σε βάθος η διαμόρφωση, η εξέλιξη και ο μετασχηματισμός της προσφυγικής μνήμης και ο αντίκτυπος που είχαν οι ιστορικές τομές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, του Εμφυλίου και της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης επεκτείναμε την περίοδο μελέτης της δράσης των συλλόγων στη Νίκαια έως την επιβολή της δικτατορίας το 1967. Σε όλο αυτό το διάστημα παρακολουθούμε τις αλλαγές στην πόλη και τις μετεξελίξεις στο σωματειακό φαινόμενο και την μνήμη των προσφύγων. Η διατριβή βασίστηκε στην κοινωνική και πολιτισμική ιστορία και ακολούθησε τα νέα επιστημονικά ευρήματα για το προσφυγικό ζήτημα, τη μνήμη και τις εθελοντικές συσσωματώσεις. Για την αναζήτηση πρωτογενούς υλικού μελετήθηκαν διάφορα δημόσια και ιδιωτικά αρχεία και αποδελτιώθηκε ο εθνικός και ο τοπικός τύπος της εποχής. Η διατριβή περιέχει τέσσερα κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στην άφιξη, την αρχική περίθαλψη και τη σταδιακή στέγαση των προσφύγων διερευνώντας τις διαδικασίες της αστικής αποκατάστασης. Η ίδρυση της Ν. Κοκκινιάς αποτελεί παράδειγμα αστικής αποκατάστασης των προσφύγων στον οποίο αποκρυσταλλώθηκαν οι χωρικές, κοινωνικές, και πολιτισμικές διαστάσεις που προκάλεσε η έλευση των μικρασιατών προσφύγων και συνδέθηκε με τις ευρύτερες διεργασίες αστικοποίησης και εκβιομηχάνισης της ελληνικής κοινωνίας την περίοδο του Μεσοπολέμου. Άνθρωποι με διαφορετικές καταβολές κλίθηκαν να συνυπάρξουν στον ίδιο χώρο με κοινό χαρακτηριστικό την τραυματική εμπειρία του ξεριζωμού, της προσφυγιάς και της μνήμης που παρήγαγαν κοινωνικότητα και ώθησαν τους πρόσφυγες στην ίδρυση συλλογικοτήτων, με ισχυρούς δεσμούς αλληλεγγύης, προκειμένου να διεκδικήσουν την ένταξη στο νέο τόπο. Η στέγαση των προσφύγων και η σταδιακή διαμόρφωση της πόλης ήταν αποτέλεσμα της αλληλόδρασης κρατικών, ιδιωτικών και διεθνών φορέων με τους πρόσφυγες και τους νεοϊδρυθέντες συλλόγους τους. Στο δεύτερο κεφάλαιο η διατριβή εστιάζει στην ανάλυση της δράσης των 150 συλλόγων του Μεσοπολέμου και τις πολυσχιδείς τους δράσεις από την εξυπηρέτηση πρακτικών αναγκών, όπως η στέγαση, η φιλανθρωπία, η εκπαίδευση μέχρι και η ψυχαγωγία και ο αθλητισμός. Περιγράφεται η συγκρότηση της προσφυγικής ταυτότητας με τις παράλληλες εθνοτοπικές. Το τρίτο κεφάλαιο εξετάζει την περίοδο του πολέμου και της Κατοχής και του Εμφυλίου και τις αλλαγές που επέφερε στην πόλη, τους συλλόγους και τη μνήμη. Η μαζική συμμετοχή στην αντίσταση και η εξασθένηση του προπολεμικού δίπολου γηγενείς – πρόσφυγες με την ανάδειξη ενός νέου δίπολου ανάμεσα σε εθνικόφρονες και αριστερούς. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναδεικνύονται οι αλλαγές που επήλθαν στην πόλη, στους συλλόγους και στη μνήμη των προσφύγων κατά την περίοδο της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης. Η πόλη προσπάθησε να αναμορφώσει τις συνοικίες της μέσα από τα προγράμματα λαϊκής κατοικίας και οι σύλλογοι προσπάθησαν να ανταποκριθούν στις νέες απατήσεις της εποχής που σχετίστηκαν με τη λαϊκή κατοικία, τη διαφύλαξη της μικρασιατικής μνήμης, τη διεκδίκηση της αναγνώρισης της αντίστασης καθώς και τα αιτήματα κοινωνικών κατηγοριών όπως οι γυναίκες και η νεολαία. Η συλλογική μνήμη της Νίκαιας βασίστηκε στους άξονες της προσφυγιάς και της Αντίστασης, στοιχεία προσδιοριστικά και για άλλες λαϊκές συνοικίες. | 521 σελίδες | 5.88 MB | Adobe PDF | Του συγγραφέα (pre-refereeing) |  | Δείτε/ανοίξτε |